Kawa jest to termin ogólny przyjęty dla owoców i nasion rośliny rodzaju botanicznego Coffea. W dzisiejszych czasach kawa oraz zawarta w niej kofeina są jedną z częściej stosowanych substancji w naszym codziennym odżywianiu. Statystyczny Polak kupuje i wypija miesięcznie około 170 gramów kawy, co w przeliczeniu rocznym daje około 2,5 kg kawy przypadających na jedna osobę.
Czy mała czarna to dobry wybór?
Czarna kawa (bez cukru i dodatków) ma wiele właściwości prozdrowotnych:
- pozytywnie wpływa na pamięć i koncentrację
- zmniejsza ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2
- zwiększa produkcję serotoniny, która powoduje polepszenie nastroju
- przyspiesza metabolizm, dzięki czemu odchudzanie staje się łatwiejsze.
Dzienne bezpieczne dla naszego zdrowia kofeiny z kawy oraz innych produktów, które ją zawierają to 300 mg.Filiżanka: czarnej kawy może zawierać od 70 do 140 mg kofeiny, kawy rozpuszczalnej około 90 mg, a espresso około 60 mg.
Jaka kawa jest najzdrowsza dla nas?
Obecnie na rynku dostępnych jest wiele rodzajów oraz marek kaw. Aby picie kawy miało korzystny wpływ na nasz organizm musimy wiedzieć jak prawidłowo ją przygotować oraz która z jej wersji będzie dla nas najodpowiedniejsza. Najłatwiej oraz najszybciej jest przygotować kawę rozpuszczalną. Zalewamy granulki i już. Musimy jednak pamiętać, że tak przyrządzona kawa nie pobudzi nas tak mocno jak ta przyrządzona ze świeżych ziaren. Ponadto granulki są wysoko przetworzone oraz mogą zawierać szkodliwe substancje. Jeszcze gorszym wyborem są saszetki „3w1” lub „2w1”, gdyż posiadają wysokokaloryczne dodatki, które poprawiają smak, ale nie są korzystne dla naszego zdrowa. Kolejnym rodzajem kawy będąca nie jest najlepszym wyborem dla nas jest kawa sypana, czyli taka, która przyrządzamy zalewając zmielone ziarenka. Zawiera pływające fusy, które mogą podrażniać żołądek oraz wątrobę. Najlepszym wyborem okazuje się kawa przyrządzona za pomocą ekspresu ciśnieniowego. Zmielone ziarenka bardzo krótko pozostają w kontakcie z wodą, dzięki czemu bardzo mało szkodliwych substancji przedostaje się do wypijanej przez nas kawy. Ponadto taka kawa nie podrażnia tak bardzo żołądka, jednak należy pamiętać o zasadzie, aby nie pić kawy na czczo! Warto także wybrać się do zaufanego sklepu z kawą i wybrać tam odpowiednią dla nas.
Kawa z mlekiem krowim czy bez?
Wielu z nas nie wyobraża sobie wypicia kawy bez dodatku mleka. Bardzo popularne ostatnio stały się Caffè latte czy Cappuccino z dodatkiem spienionego mleka czy syropów o różnych smakach. Czy to dobry wybór?
Mleko składa się z: wody (ok. 87%), tłuszczu ok. 4%, białek kazeinowych oraz serwatkowych, cukrów (głównie laktozy), substancji mineralnych oraz witamin. Jak wynika z badań to właśnie białka mają główny wpływ na zmianę smaku kawy, którą spożywamy z dodatkiem mleka.
Obecnie nie ma jednoznacznych badań oraz dowodów, które pokazują, że dodatek mleka do kawy ogranicza działanie kofeiny. Dodatek mleka nie ogranicza działania kofeiny zawartej w kawie, ale może mieć wpływ na odczuwanie wrażeń smakowych. Stężenie kofeiny we krwi pozostaje jednak takie samo w przypadku wypicia kawy z mlekiem czy czarnej. Zatem jeśli zależy Ci na głębokim i intensywnym smaku oraz zapachu – wybierz kawę bez dodatku mleka.
Kawa to dobre źródło polifenoli, czyli związków chemicznych mających działanie antyoksydacyjne. Badania wykazały, że dodatek mleka do kawy może obniżać ich biodostępność, w szczególności kwasu chlorogenowego – polifenolu wysoce aktywnego, który posiada właściwości przeciwutleniające, przeciwzapalne oraz działa uwrażliwiająco na insulinę.
Ponadto biała kawa nie jest dobra, jeśli chcesz zrzucić zbędne kilogramy. Dodanie do kawy mleka zwiększa jej kaloryczność. Czarna kawa nie dość, że zawiera mniej kalorii to jeszcze przyspiesza metabolizm, co pomaga szybciej osiągnąć wymarzoną sylwetkę. Już wiesz którą wersję kawy wybrać?
Może dodać napój roślinny?
Jest to dobry zamiennik mleka krowiego dla osób posiadających nietolerancję laktozy, wegetarian czy wegan. Na rynku obecnie jest wiele rodzajów napojów roślinnych. Wyróżniamy napoje: kokosowe, sojowe, ryżowe, migdałowe czy orzechowe.Ich dodatek do kawy może nadać jej inny, łagodniejszy smak i sprawić, że będzie ona słodsza – na pewno będzie to ciekawe doświadczenie dla kawoszy. Musimy jednak pamiętać, że tak samo jak mleko krowie, napój roślinny zwiększa kaloryczność kawy oraz może wpłynąć na biodostępność pozytywnych składników w niej zawartych.
Mleko nie wpływa drastycznie na właściwości wypijanej przez nas kawy, jednak lepszym wyborem jest czarna kawa. Pokochaj jej głębie smaku oraz aromat. Pamiętaj, mała czarna to dobry wybór.
A może coś słodkiego?
Jak kawa to zawsze słodkie? Zwróciłeś na to uwagę choć może nie przepadasz za słodyczami? No właśnie… Kofeina delikatnie zmniejsza zdolność kubków smakowych do odczytywania słodyczy przez co produkty wydają nam się mało słodkie. A ta zależność powoduję, że mamy na taki pokarm największą chęć. Prof. Robin Dando (badacz z Uniwersytetu Cornella) podkreślił: ”wszystko co zjesz po bezpośrednim spożyciu kofeinowego napoju prawdopodobnie później będzie miało inny smak” . Dlaczego? Wszystko to wina kofeiny która jest silnym antagonistą receptorów adenozynowych (wiem, wiem trudne słownictwo! Ale inaczej się nie da 😉 a to oznacza po prostu blokowanie receptorów.
Badacze z Uniwersytetu Cornella przeprowadzili eksperyment. Wyłonili ochotników i podzielili ich na dwie grupy. Wszyscy pili kawę bezkofeinową, jednak z tą różnicą, że jednej grupie dodano w laboratorium ok. 200mg kofeiny. Każda z grup piła napój posłodzony. W rezultacie okazało się, że Ci którzy pili posłodzoną kawę z dodatkiem kofeiny ocenili ją jako na mniej słodką. 😉
Jaki morał z tego? Trzeba uważać aby nie przesadzić ani z kawą ani ze słodkim.
Teraz już wiesz jaka reakcja zachodzi zatem… Zanim sięgniesz po pączka warto wybrać do kawy słodkie orzechy np. NERKOWIEC. Jest to idealna i zdrowa przekąska. Pamiętaj jednak aby odłożyć na talerzyk deserowy tylko jedną garść orzechów bo tyle wynosi Twoja dzienna porcja 😉
WAŻNE!
W nadmiarze kawa może hamować wchłanianie się minerałów np. żelazo. Dodatkowo powoduję rozdrażnienie, drżenie, osłabienie organizmu, jest kwasotwórcza oraz zwiększa wydzielanie kortyzolu (hormonu stresu). Zatem jeżeli czujesz któryś z powyższych stanów – koniecznie przemyśl ograniczenie spożycia kawy i wybierz zamiennik!
Należy pamiętać aby nie popijać posiłków kawą bądź czarną herbatą. Ogólnie rzecz biorąc… Nie pij podczas jedzenia. Dlaczego? Odpowiedź tutaj >>
Zamienniki kawy
Uważasz, że na jakiś czas musisz ograniczyć spożycie kawy albo spróbować czegoś innego? Mam dla Ciebie 3 propozycje!
- Nr.1 czyli moja ulubiona MATCHA (sproszkowana zielona herbata) – jest idealna z napojem kokosowym albo z nerkowców! Cały proces parzenia matchy nie jest skomplikowany ale jednak trzeba mieć specjalną miotełkę (tzw. chasen) i trzymać się odpowiedniego sposobu parzenia. Warto spróbować i polubić ten smak! Dodatkowo proszek matchy możesz wykorzystać do zrobienia domowego bulionu ramen:) albo zdrowego koktajlu! Już niedługo przepisy na moim blogu!
- Kolejna propozycja to Yerba Mate – inaczej susz ostrokrzewu paragwajskiego. Ma unikalne właściwości, przede wszystkim: pobudzające i orzeźwiające. Zawiera szereg witamin i minerałów. Bogata jest również w alkaloidy (m.in. kofeina zwana mateiną) – to substancje odpowiedzialne za energetyczne właściwości. Yerba mate rozluźnia napięcia w jelitach, poprawia metabolizm a obfitość antyoksydantów przyczynia się do właściwości wzmacniających odporność, przeciwgrzybicznych i antybakteryjnych. Badania wykazują, że ma aż 10 razy więcej antyoksydantów niż zielona herbata! Wywołuje poczucie dobrego samopoczucia, pobudza umysł i ciało, zmniejsza wysokie ciśnienie krwi. należy jednak pamiętać aby pić ją w rozsądnych ilościach. Na rynku są dostępne różne smaki! Polecam na pierwszy raz jednak owocowe/ziołowe mieszanki. Ja osobiście uwielbiam smak miętowy!
- Totalna klasyka czyli kawa zbożowa – cóż można napisać… po prostu smak dzieciństwa! 😉
Bibliografia:
1)„Towaroznawstwo produktów spożywczych” pod redakcją Ewy Florczyk, Danuty Góreckiej , Józefa Korczaka, 2006
2) „Kawa z mlekiem” Mateusz Grabda, portal „Dietetycy.org.pl”
3) „Mleko do kawy. Krowie, a może roślinne?” portal manufakturakawy.com
4) „Czy picie kawy jest zdrowe?”, Zdrojewicz Z., Grześkowiak K., Łukasiewicz M.,”Medycyna Rodzinna” 2016
Jadzia says
9 lutego 2020 at 12:40Witam, o co chodzi z zasada nie picia kawy na czczo? Jeżeli nie widzę u siebie żadnych efektów ubocznych, podrażnienia to czy są jeszcze inne podwody?
Katarzyna Miśkowiec says
25 lutego 2020 at 10:37Dzień dobry! Najmocniej przepraszam, nie zauważyłam pytania 🙂 Odpowiadam: picie kawy na czczo nie jest zalecane, gdyż kawa podrażnia żołądek oraz prowadzi do zwiększonego wydzielania kwasu solnego, co może spowodować po dłuższym czasie wystąpienie refluksu. Ogólnie wiele podrażnień narządów wewnętrznych nie odczuwamy tak od razu… one dopiero przychodzą z czasem. Zapraszam do mojego artykułu: „Sen a oczyszczanie” Wytłumaczyłam w skrócie proces oczyszczania organizmu podczas snu oraz podałam kilka propozycji co pić na czczo 🙂 Zapraszam i pozdrawiam! Kasia